درسهایی از قرآن با موضوع نقش امام باقر(علیه‌السلام) در پرورش عالمان دین

 

نقش امام باقر(علیه‌السلام) در پرورش عالمان دین
تاریخ پخش: 18/06/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
عزیزان پای تلویزیون شب جمعه‌ای است که با شهادت امام باقر تطبیق می‌کند. مقداری می‌خواهیم راجع به امام باقر صحبت کنیم. نکات آموزنده و درسی. خود امام باقر در کربلا بود. چون امام سجاد در کربلا بود، امام سجاد بچه‌اش را هم آورده بود.
1- حضور امام باقر(علیه‌السلام) در ماجرای عاشورا
امام باقر سه، چهار ساله بود. یعنی امام باقر صحنه کربلا را دیده بود. شهادت امام حسین را دید. اسارت زینب را دید. کوفه و شام هم رفت. امام باقر می‌نشست، امام جمعه به امیرالمؤمنین لعنت می‌کرد، طبق دستور معاویه. به گفته ابن ابی الحدید. امام باقر بچه بود، می‌دید خطیب امام جمعه به امیرالمؤمنین ناسزا می‌گوید. جسارت‌ها را دید. به امام باقر می‌رسیدند، به جای باقر می‌گفتند: «انت بقر» جسارت می‌کردند. حالا باقر یعنی چه؟ این باقر، بَقَر یعنی شکاف. دیدید نوک قایق تیز است که آب را بشکافد. هواپیما نوکش تیز است که هوا را بشکافد. باقرالعلوم یعنی علم را می‌شکافد، پژوهش می‌کند و عمیق است. گاهی وقت‌ها بعضی آیات قرآن را امام می‌فرمود: اگر من اهلش را پیدا می‌کردم از این آیه تمام دین را درمی‌آوردم. منتهی کسی نیست بفهمد، یعنی شاگرد ندارم. شناخت عمیق، این پژوهش‌هایی که الآن هست، بعضی‌هایش عمیق است. بعضی‌هایش نیمه عمیق است و بعضی‌هایش هم چسباندنی است. یک تکه از این کامپیوتر برمی‌دارد. یک تکه از آن سایت برمی‌دارد. یک تکه از آن اینترنت می‌گیرد و یک چیزهایی به هم می‌چسبانند و پژوهش‌ها هم پژوهش نیست. باقر یعنی محقق، الآن اگر شما به عوام بگویی: نفت چیست؟ می‌گوید: همین که در چراغ است. ولی آنهایی که شکافنده علم هستند از این نفت در دنیای پتروشیمی هزار چیز در می‌آورد. از این نفت هزار چیز درمی‌آورد. امام باقر یعنی یک عمقی دارد...
ما از دریا چه می‌فهمیم؟ آب... آنهایی که یک خرده واردتر هستند، شنا هم می‌روند. شیرجه هم می‌روند. آنهایی که واردتر هستند وسط دریا شیرجه هم می‌روند. غواص کسی است که در عمق دریا می‌رود و لؤلؤ و مرجان بیرون می‌آورد. این را باقر می‌گویند. یعنی در عمقش رفت و نکته بیرون آورد. حالا برای اینکه یک خورده باقر را معنا کنم، یک مطلبی را در یکی از جلسه‌ها گفتم. 

امام جواد علیه السلام مظهر علم الهی

 

امام جواد علیه السلام مظهر علم الهی
تاریخ پخش: 11/06/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
عزیزان پای تلویزیون شبی که بحث را می‌بینند، مصادف است با شهادت امام جواد(علیه‌السلام) امام نهم، و من یک بیست و پنج دقیقه‌ای، بیست و هشت دقیقه، بحث این جلسه را برای امام جواد(علیه‌السلام) می‌خواهم صحبت کنم. بعضی از امامان ما در کودکی امام شدند. یکی از آن‌ها امام جواد(علیه‌السلام) بود، یکی هم امام زمان(علیه‌السلام) است و سؤال این است که آیا بچه می‌تواند امام بشود، یا نه؟ جوابش را راجع به امام زمان(علیه السلام) چند بار تا به الان گفته‌ام. ولی هر لحظه همه‌ی مردم که پای تلویزیون نیستند. و لذا چیزی را که همه‌ی مردم ایران خواسته باشند که متوجه شوند، باید همه‌ی شبکه‌ها مدتی مرتب بگویند، تا همه متوجه بشوند. ولی من این را گفته‌ام، تکرار می‌کنم. فلش کامپیوتر شما دارید؟ یک فلش کامپیوتر به من بدهید. این فلش کامپیوتر جواب امامت امام زمان(علیه‌السلام) است. ببینید این فلش کامپیوتر این قسمت سرخش حساب نیست. آن طرف مشکی‌اش. یک سانت در یک سانت است. حالا بچه که... بچه‌ی سه ساله وجود کاملی است. این یک سانت در یک سانت است. دوم اینکه فلز است. عقل و شعور هم که ندارد. همین فلش کامپیوتر وصل به یک کامپیوتر که شد، در فاصله‌ی چند لحظه صدهزار صفحه‌ی کاغذ از اون فلز به این فلز منتقل می‌شود. این را چه کسی ساخته است؟ انسان! یعنی بشر چیزی ساخت که در چند لحظه صدهزار صفحه از آن فلز به این فلز، از آن جماد، به این جماد منتقل می‌شود. وقتی انسان می‌تواند یک چنین کاری بکند، خدای انسان نمی‌تواند علم امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) را به یک بچه‌ی سه ساله منتقل کند؟ انسان علم را از فلز به فلز منتقل می‌کند. خدا نمی‌تواند علم را از انسان به انسان منتقل کند؟ این را من برای امام زمان(علیه‌السلام) گفته‌ام. برای امام جواد(علیه‌السلام) هم همینطور است. 

درسهایی از قرآن با موضوع شیوه آموزش دین به مردم مورخ 28/05/95

 

 شیوه آموزش دین به مردم
تاریخ پخش: 28/05/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
یک حدیثی است حتماً شنیده‌اید. ما این را می‌خواهیم نخ نخش کنیم، برای امت چیز قشنگی است. حدیثی که شنیده‌اید این است. حدیث در کافی است، از مهم‌ترین کتاب‌های شیعه! بعد از قرآن و نهج‌البلاغه و صحیفه، مهم‌ترین کتاب ما کافی است. قَالَ أَبُو عَبْدِاللَّهِ علیه السلام! امام صادق(علیه‌السلام) فرمود! ابو عبد الله در روایات امام صادق(علیه‌السلام) است. در عزاداری‌ها یا اباعبدالله امام حسین(علیه‌السلام) است. اگر حدیثی نوشته است، ابی عبد الله یعنی امام صادق(علیه‌السلام) است. فرمود که «إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (صلی‌الله‌علیه‌وآله) [صلوات حضار] نَزَلَ بِأَرْضٍ قَرْعَاءَ» پیغمبر وارد یک زمینی شد که کویر بود و گیاه نداشت.
1- بهره‌گیری پیامبر از فرصت‌ها برای آموزش مردم
«لا نبات فیها» نبات نداشت. «فَقَالَ لِأَصْحَابِهِ» به اصحاب فرمود: «ائْتُوا بِحَطَبٍ» بروید و هیزم بیاورید. «فَقَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ نَحْنُ بِأَرْضٍ قَرْعَاءَ» زمین کویر است. هیزم در آن نیست. «مَا بِهَا مِنْ حَطَبٍ» هیزم نیست. کویر است. «قَالَ» فرمود: «فَلْیَأْتِ کُلُّ إِنْسَانٌ بِمَا قَدَرَ عَلَیْهِ» هر چقدر می‌توانید. بروید و تاب بخورید، هر چقدر توانستید، کم یا زیاد، جمع کنید. «فَجَاءُوا بِهِ» رفتند و هر کدام یک سیر، دو سیر هیزم آوردند. «حَتَّى رَمَوْا بَیْنَ یَدَیْهِ» پیش پیغمبر ریختند و گفتند: این هیزم! «بَعْضَهُ عَلَى بَعْضٍ» روی هم ریختند. پیغمبر فرمود: «فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص هَکَذَا تَجْتَمِعُ الذُّنُوبُ» گناهان هم اینطوری جمع می‌شود. اول می‌گویی: من که گناهی نکردم. اما اگر دقت کنی، همه‌ی شما انواع گناهان را کرده‌اید. ولی توجه نداشته‌اید. شما اول گفتید: ‌در این بیابان چیزی نیست. ولی وقتی دقت کردید یک چیزهایی پیدا شد. «هَکَذَا تَجْتَمِعُ الذُّنُوبُ ثُمَّ قَالَ» فرمود: «إِیَّاکُمْ وَالْمُحَقَّرَاتِ مِنَ الذُّنُوبِ» مراقب گناهان کوچک باشید. گناهان بزرگ را انسان به یاد دارد. مثلاً ده میلیون از فلانی گرفته است، بیست میلیون از فلانی خریده است. فلانی را چاقو کشیده است، فلانی را... گناهان بزرگ را به یاد دارد. اما اگر گناهان کوچک است، ولی مثلاً یک فقیری می‌آید، آدم روی فقیر تشر می‌زند، شب هم که می‌خواهد بخوابد، فکر نمی‌کند که گناه کرده است. چیزی نیست. حالا من گفتم که برو تو دیگر، نمی‌خواهد حرف بزنی! خفه شو! ممکن است یک کلمه‌ای گفته باشی، پیش خودت چاقو کشی نیست. کشت و کشتار نیست، اما به یک مسلمانی و یک انسانی گفته‌ای خفه شو! این رقمی گناهان جمع می‌شود. : «إِیَّاکُمْ وَالْمُحَقَّرَاتِ مِنَ الذُّنُوب فَإِنَّ لِکلِّ شیْءٍ طَالِباً أَلَا و َإِنَّ طَالِب َهَا یَکْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُمْ وَ کُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْناهُ فِی إِمامٍ مُبِینٍ» (اصول کافی، ج3، ص394، روایة3)
این حدیث ساده است. من هم از بچگی با کم و زیادش این حدیث را شنیده‌ایم. شاید کسی نباشد یا کم کسی باشد که این حدیث را نشنیده باشد. پیغمبر در زمینی و بیابان و کویری که گیاه نبود، به اصحابش فرمود: بروید هیزم جمع کنید، گفتند: اینجا کویر است، فرمود: بروید و دقت کنید. دقت کردند و هر کدام یک مقداری آوردند و روی هم ریختند و یک انبوه هیزم شد. از این حدیث نکاتی درمی‌آید که برای دانشگاه و برای آموزش و پرورش و برای همه مفید است. 

درسهایی از قرآن با موضوع احسان به والدین در کنار عبادت خدا 21/05/95

 

 احسان به والدین در کنار عبادت خدا
تاریخ پخش: 21/05/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
در این جلسه که در آستانه تولد امام رضا(علیه‌السلام) پخش می‌شود، یک آیه‌ای را می‌خواهم تفسیر کنم که در این آیه یک کلمه است و آن کلمه را همه‌ی شما حفظ هستید، منتها همه‌ی آیه را می‌خواهیم نگاه کنیم. ما همینطور در آیه دو کلمه‌اش را حفظ هستیم، این طرف و آن طرف را هم می‌خواهم توضیح بدهم، ان شاء الله!
آیه اگر اشتباه نکنم، در سوره‌ی اسراء است. «وَ قَضى‏ رَبُّک‏» برادر عزیزمان می‌خواند آرام می‌خواند، همینطور که می‌خواند من هم می‌نویسم، شما هم... بعد حدود بیست دقیقه لطیفه‌هایش را می‌گویم. شاید اینطور که در ذهن من هست، ‌دیشب تا چهل و هشت لطیفه در این آیه جمع‌آوری کرده‌ام. تند تند بخوانم که یک سطر قرآن حدود پنجاه نکته، آن وقت ببینیم قرآن چیست.
1- دستورات جامع دین درباره والدین
«وَ قَضى‏ رَبُّکَ...» قاری: «وَ قَضى‏ رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا کَرِیماً» (اسراء/23) این آیه... این کلمه‌ی «وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً» را شما بلد هستید. اما جلویش چیست و عقبش چیست، کمتر با آن آشنا هستید. ترجمه کنم. «قَضى» یعنی قضاوت خداست. می‌گویند فلانی قاضی است یعنی حکم صادر کرده است. «قَضى» یعنی خداوند حکم صادر کرده است. که چه؟ «رَبُّکَ» را هم می‌دانید که یعنی چه؟ «رَبُّکَ» یعنی خدای تو،‌پروردگار تو حکم کرده است. چه؟ «أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ» فقط بنده‌ی خدا باشید، بت‌پرستی، خورشید پرستی،‌ طاغوت پرستی، شاه پرستی، وطن پرستی، هر پرستشی جز پرستش خدا غلط است. دیگر چه حکم کرده است؟ «وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً» حکم کرده است به پدر و مادرتان احسان کنید. این برای پدر و مادر معمولی است. اما پدر اگر فرتوت و پیر شد، «إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ» می‌گویند فلانی کبیر است، کبیر یعنی بزرگ! «یَبْلُغَنَّ» از بلوغ! اگر پدر و مادر به پیری رسیدند، در خانه خانم بزرگ شد، پدربزرگ شد، یک پیرزن و پیرمردی شدند، حالا یا هر دو پیر شدند، یعنی همسن ازدواج کردند و با هم پیر شدند، یا نه سن‌هایشان متفاوت است، یکی پیر شده است و یکی پیر نشده است. می‌گوید: «فَلا تَقُلْ لَهُما أُفّ» آدمی که پیر می‌شود، یک بداخلاقی‌ها و توقعاتی ممکن است، داشته باشد. اف نگویید. وه به او نگویید. «وَ لا تَنْهَرْهُما» این‌ها را از خودت دور نکن. «وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا کَرِیماً» با کرامت با این‌ها صحبت کن. 

درسهایی از قرآن با موضوع ازدواج آسان در قرآن 14/05/95

 ازدواج آسان در قرآن
تاریخ پخش: 14/05/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
بحث این جلسه‌ی ما ضمن تبریک به مناسبت تولد حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها)، یک حدیث را من برای حضرت معصومه بخوانم، قبلاً هم گفته‌ام، حالا تکرار کنم. بعد از حدیث وارد بحث بشوم، که بحثمان ازدواج آسان است. جمعی سؤالات زیادی داشتند، نامه‌ای نوشتند، آمدند مدینه خدمت امام کاظم(علیه‌السلام) که سؤالات را جواب بگیرند. در خانه امام کاظم(علیه‌السلام) را زدند، امام خانه نبود، دخترش حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) که قم دفن است، و هر کس زیارت کند حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) را «لَهُ الجنّه» قول بهشت به او داده شده، و سه تا امام این حدیث را نقل کرده‌اند، هیچ امامزاده‌ای نیست در کره‌ی زمین، که سه امام معصوم راجع به زیارتش حدیث گفته باشند، جز حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) در قم.
1- قدرت علمی حضرت معصومه سلام الله علیها
 در خانه‌ی امام کاظم(علیه‌السلام) را زدند، حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) پشت درآمد، گفت: چه کار دارید؟ گفتند: ما شیعیان پدرت هستیم. سؤالات علمی پیچیده زیادی آورده‌ایم، می‌خواهیم آقا جواب بدهد. گفت: پدرم نیستند، ‌به من بدهید، ‌من جواب بدهم. این‌ها یک خورده پشت در، گفتند: ‌حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) یک دختر در خانه، سؤالات علمی و پیچیده ما را جواب بدهد؟‌ گفت: بله من جواب می‌دهم. نامه‌ها را به حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) دادند و ایشان هم رفتند و در خانه نشستند و یکی یکی جواب دادند و آمدند و گفتند: نامه‌هایتان را بگیرید و بروید. این‌ها نامه‌ها را گرفتند، ‌ولی شک داشتند که جواب‌ها درست است یا درست نیست؟ چون خیلی باور نداشتند. در راه برگشتن از خانه امام کاظم(علیه‌السلام) را دیدند، گفتند: آقا!‌ آمدیم در خانه، ‌شما نبودید، نامه‌های سنگین علمی پیچیده‌ای داشتیم، دخترت شما معصومه(سلام‌الله‌علیها) گفت من جواب می‌دهم، نامه‌ها را گرفت و برد و بعد از مدتی هم همه را جوابش را زیرش نوشت. امام کاظم(علیه‌السلام) فرمود: به من بدهید، ببینم چه نوشته است‌؟‌ نامه‌ها را گرفت و امام کاظم(علیه‌السلام) یکی یکی نامه‌ها را دید و نامه‌ی دوم را دید و نامه‌ی سوم را دید و... فرمود: فداها ابوها! جان امام کاظم(علیه‌السلام) فدای حضرت معصومه! دومرتبه فرمود: فداها ابوها! بار سوم هم فرمود: فداها ابوها!‌ این کلمه را پیغمبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) برای حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) گفته بود. امام کاظم(علیه‌السلام) هم برای حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) گفت. برای اینکه هر کسی که پای تلویزیون نشسته است، ‌یک هدیه‌ای به حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) بدهیم، یک صلوات ختم کنید، ‌ثواب صلوات هدیه‌ی حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) باشد.