درسهایی از قرآن با موضوع عوامل وحدت و تفرقه در جامعه اسلامی

عوامل وحدت و تفرقه در جامعه اسلامی
تاریخ پخش: 02/10/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
به مناسبت هفته‌ی وحدت ما آیاتی را در جلسه‌ی قبل گفتیم. گفتیم: مسأله‌ی وحدت فقط بین شیعه و سنی‌ نیست. بین شیعه‌ها، در خانواده‌ها، در شرکت‌ها، باید با هم یک خرده همدیگر را تحمل کنیم. یک جلسه نیم ساعت صحبت کردم، آیات و روایاتی هست که نخواندم. برای شما بخوانم.
راه‌های وحدت، دروغ از گناهان کبیره است. اما اگر شما می‌توانی با دروغ دو نفر را با هم آشتی بدهی، اینجا دیگر دروغ گناه نیست. یعنی وحدت به قدری مهم است که حتی گناه کبیره را می‌گوید: اگر می‌توانی با دروغ دو نفر را آشتی بدهی، بده. وحدت باعث برادری می‌شود. قرآن در سوره آ‌ل‌عمران آیه 103 آنجا که می‌گوید: «فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ» بین قلب‌های شما الفت قرار داد و با هم مهربان شدید، می‌فرماید: «فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوانا» اخوان همان اخوت است. یعنی وحدت سبب برادری می‌شود.
1- هزینه کرد نظام اسلامی برای جذب دل‌های غیر مسلمانان
در قرآن می‌گوید: زکات که می‌گیرید به هشت گروه بدهید. یکی از گروه‌ها «وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُم‏» (توبه/60) از مؤمنین زکات بگیر و حتی به کفار بده. که دل آنها را جذب کنی. این دعاها وسیله وحدت است. شما وقتی دعا می‌خوانی می‌گویی: «اللهم اغن کل فقیر» شیعه و سنی، سفید و سیاه، زن و مرد و شهر و روستا ندارد. «اللهم رد کل غریب»، «اللهم فک کل اسیر» یکبار هم حضرت ابراهیم یک دعای خصوصی کرد، خدا فرمود: من این دعای تو را مستجاب نمی‌کنم. حضرت ابراهیم گفت: خدایا من مکه را ساختم. بده مؤمنین بخورند. خدا گفت: من این دعا را مستجاب نمی‌کنم. من هم به مؤمنین می‌دهم بخورند و هم به کفار. آیه‌اش این است: «وَ ارْزُقْ‏ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَراتِ» (بقره/126) اهل مکه را از میوه‌ها بده بخورند، «مَنْ آمَنَ» هرکس ایمان دارد. خدا فرمود: «وَ مَنْ کَفَرَ فَأُمَتِّعُهُ» کافر هم باشد من به او می‌دهم بخورد. «ثُمَّ أَضْطَرُّهُ» حساب قیامت جداست. در دنیا نمی‌شود گفت: آبش را قطع کن. برقش را قطع کن. چرا؟ مسلمان نیست. نباشد. چه می‌گویم؟
قرآن می‌فرماید: از مؤمنین که زکات می‌گیری، به هشت گروه می‌دهی یکی از این هشت گروه کفار هستند. از مؤمن مالیات بگیر و شکم کافر را سیر کن. چرا؟ برای اینکه کافر دلش به اسلام مهربان شود. این مهم است. قرآن می‌فرماید: تفرقه گودال آتش است. «وَ کُنْتُمْ عَلى‏ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّار فَأَنْقَذَکُمْ مِنْها» (آل‌عمران/103) شما لب گودی آتش بودید. خدا شما را نجات داد. یعنی تفرقه گودال آتش تعبیر شده است. «حُفْرَةٍ مِنَ النَّار» گودال آتش. «فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوانا» وحدت بستر برادری است. اختلاف گودال آتش است. اگر شما مسلمان‌ها متحد باشید، کفار مأیوس می‌شوند. 

درسهایی از قرآن با موضوع لزوم وحدت امت اسلامی

لزوم وحدت امت اسلامی
تاریخ پخش: 25/09/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
در این جلسه بحث ما در مورد وحدت و اتحاد است. حالا وحدت شیعه و سنی، وحدت دو شیعه و وحدت دو سنی، وحدت زن و شوهر، این وحدت یک چیزی است که به شدت ما به آن نیاز داریم. اگر وحدت نباشد زور نداریم و اگر زور نداشته باشیم شکست می خوریم. خدا در سه آیه می‌گوید: من چون یکی هستم زور دارم. «لِلَّهِ الْواحِدِ الْقَهَّار» (ابراهیم/48) این سه بار در قرآن تکرار شده است. واحد، قهار، واحد یعنی یکی، چون یکی هستم زور دارم. شما اگر انگشت‌هایت را به هم بچسبانی متحد شوند، زور پیدا می‌کنی. اما اگر همینطور خواسته باشی در سینه طرف بزنی انگشت‌های خودت می‌شکند. اگر زور و عزت می‌خواهیم، باید یکی شویم.
1- حج، نماد وحدت امت اسلامی
دو سه آیه در بورس است اینها را بگوییم. که همه شما تقریباً حفظ هستید. اما آیات زیادی در مورد وحدت داریم شاید آنها را نشنیده باشید. آن آیاتی که در بورس است، این است. «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا» (آل‌عمران/103) این در بورس است. اما خیلی آیه داریم که قرآن هست و برای وحدت هم هست ولی آشنایی ما کم است. در قرآن می‌گوید: حاجی‌ها که مکه می‌روند آنجا حق جرّ و بحث ندارند. «فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ‏ وَ لا جِدالَ فِی الْحَج‏» (بقره/197) جدال یعنی جرّ و بحث، فسوق، فسق است. یعنی در مکه فسق و چانه زدن نباشد شود. خدا خواسته یک نمونه بگوید که می‌شود وحدت داشت. یعنی من از همه دنیا مردم را جمع می‌کنم یک جمعیت چند میلیونی که بین آنها هیچ جرّ و بحثی نباشد. این یک نمونه است می‌خواهد بگوید: می‌شود. گاهی می‌گویند: می‌شود ما خودکفا باشیم. می‌شود بانک‌های ما بدون ربا باشد؟ می‌شود جامعه ما بدون جرّ و بحث و نزاع باشد؟ می‌شود همه با هم خوب باشند؟ بله. در مکه از همه کره زمین خدا مستطیع‌ها را دعوت کرد، آنجا گفت: جرّ و بحث نکنید و فسق هم نکنید. اگر می‌شود پس باقی‌اش هم می‌شود. شما ماه رمضان چون روزه هستی سیگار نمی‌کشی. پس می‌شود سیگار نکشید. ماه رمضان روز با خانمت همبستر نمی‌شوی. پس کسی که با خانم خودش همبستر نشد، می‌تواند با خانم مردم هم همبستر نشود و تقوا داشته باشد. یک روز می‌توانیم دروغ نگوییم، پس روزهای دیگر هم می‌شود. 

درسهایی از قرآن با موضوع علم آموزی، استکبار ستیزی

علم آموزی، استکبار ستیزی
تاریخ پخش: 13/08/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
شب جمعه‌ای که عزیزان بحث را پای تلویزیون می‌بینند، شب جمعه سیزده آبان پای بحث نشسته‌اند، که چند تناسب هست. یکی روز دانش‌آموز است. یکی تسخیر لانه‌ی جاسوسی است، یکی هم به مناسبت امام باقر(ع) است. من یک بار دیگر از روی تقویم ببینم. بله! تولد امام باقر(ع) است. تسخیر لانه‌ی جاسوسی، یورش مأموران به دانشگاه و شهادت دانش‌آموزان و روز دانش‌آموز.
1- شکافتن علم، نه ترجمه علوم دیگران
اما امام باقر(ع)، برای هر کدام چند دقیقه‌ای صحبت می‌کنم. کلمه باقر را کسی می‌داند به چه معناست؟ یعنی شکافنده، این کلمه شکافنده یعنی چه؟ بسم الله الرحمن الرحیم! موضوع به مناسبت تولد امام باقر(ع) یک! دوم به مناسبت تسخیر لانه‌ی جاسوسی، سوم روز دانش‌آموز! کلمه‌ی باقر یعنی شکافنده، خیلی از درس‌هایی که ما می‌خوانیم شکافنده نیست، محفوظات است و آبکی است. من دیشب یادداشت می‌کردم، شکافنده علم یعنی چه؟ یعنی تقلیدی نیست. امام باقر(ع)، باقر به معنای شکافنده! نوک کشتی آب را می‌شکافد. نوک هواپیما هوا را می‌شکافد، اینکه باقر می‌گویند، ‌یعنی علم را بشکاف، از درونش چیزی دربیاور. الان بسیاری از علم‌ها تقلیدی است. یک کسی یک کاری انجام می‌دهد، شما هم نگاه می‌کنی و مثل آن را انجام می‌دهی، کپی‌اش را برمیداری. تقلید نباشد. نه ترجمه! خیلی از کتاب‌های دانشگاهی ما ترجمه کتاب‌های دیگر است. یک وقتی مقام معظم رهبری فرمود: ما گفتیم تولید علم، نگفتیم تولید مقاله! نه حفظ! حفظ می‌کند. نه آموزش ماشینی، آموزش ماشینی! بعضی از آموزش‌ها ماشینی است. زمان شاه یک بچه‌ای را شنیدم که به عنوان بچه نابغه در تلویزیون آوردند، گفتند چهل کشور را بگویید، پایتختش را می‌گوید. مثلاً می‌گفتند: فرانسه فوری می‌گفت: پاریس! انگلستان، فوری می‌گفت: لندن! مالزی، کشورش را می‌گفت. هندوستان پایتختش را می‌گفت. به ایران که رسید، گفتند: کشور عزیز ما نتواست بگوید: تهران، چرا برای اینکه در آموزش گفته بودند، ایران تهران، کلمه‌ی ایران را برداشتند و گفتند: کشور ما، دیگر قاطی کرد. گرفتید چه می‌گویم؟ این را آموزش ماشینی می‌گویند. با هم بگویید. یعنی همان لفظ را... مثل کامپیوتر‌ها، کامپیوتر را ما یک بار رفتیم و گفتیم که از کامپیوتر ببینیم والدین کجاست. والدین! یعنی پدر و مادر، آمد که «رئیس الملة والدین» رئیس مردم و رئیس دین، چون والدین هم مثل والدین است. این آموزش ماشینی است. یعنی همان قالب را بلد است، یک خورده تکانش بدهی... مثل نمازی که ما می‌خوانیم، قل هو الله می‌خوانیم، یک سوره دیگر بخوانیم قاطی و پاتی می‌کنیم. آدم هست ریشش هم سفید شده است، سوره «قُل یا أَیُّهَا الْکافِرُون‏»، «وَ لا أَنا عابِدٌ ما عَبَدْتُّمْ» (کافرون/4) «وَ لا أَنْتُمْ عابِدُونَ ما أَعْبُدُ» (کافرون/5) را قاطی و پاتی می‌کند. خیاط آن است که به هر حال... 

درسهایی از قرآن با موضوع ملاک‌های سنجش ایمان در اسلام

ملاک‌های سنجش ایمان در اسلام
تاریخ پخش: 29/07/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
در قرآن یک قصه‌ای را نقل می‌کند که هم آیه قرآن و تفسیر است و هم مقام امیرالمؤمنین است، هم در آن می‌گوید که به زرق و برق امثال این‌هایی که خدماتی می‌کنند، توجه نکنید. ممکن است ظاهرش خدمت باشد، ولی باطنش چیز دیگری باشد.
بسم الله الرحمن الرحیم. موضوع: اصل ایمان است، نه هر عملی!
1- جهاد در راه خدا، مقدم بر دیگر خدمات دینی
«أَجَعَلْتُمْ» آیا قرار دادیم،  «سِقایَةَ الْحاجِّ» سقایه همان سقا است. حاج هم یعنی حاجی! «أَجَعَلْتُمْ سِقایَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ» عمارت را هم که می‌دانید، مثلاً می‌گویند فلانی عمارت دارد. «کَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ جاهَدَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ...» (توبه/19) ماجرا اینطور بود. عباس عموی پیامبر، نه حضرت عباس خودمان، یک عباس دیگری است. عباس عموی پیامبر با شیبه، این‌ها دو نفر از این سرکرده‌های عرب بودند، این‌ها به هم افتخار می‌کردند. عباس می‌گفت: من آبرسان حاجی‌ها هستم، مسؤولیت آب حاجی‌ها با من است. رئیس سازمان آب هستم. شیبه هم می‌گفت: من کلیددار کعبه هستم. یک نفر می‌گفت که من مسؤول تشنگی حجاج هستم، یک نفر می‌گفت:‌ من مسؤول تعمیر مسجد هستم، کلیددار کعبه هستم. حضرت علی(علیه‌السلام) فرمود: من سنم از شما کمتر است، ولی من قبل از شما دو نفر به پیغمبر ایمان آوردم. بلند شوید و بساطتان را جمع کنید. سن من کم است، ولی ایمان من... عباس ناراحت شد. چون عباس عموی پیامبر که بود، ‌عموی حضرت علی هم بود. دید پسر برادرش علی بن ابیطالب، تو به آبرسانی می‌نازی و تو هم به کلیدداری، من سنم از شما کمتر است، ولی ایمانم بیش‌تر است. این‌ها آمدند پیش پیغمبر، این آیه نازل شد.
«أَجَعَلْتُمْ سِقایَةَ الْحاجِّ» آیا سقایی حاجی‌ها، آبرسانی به حاجی‌ها، و کلیدداری مسجدالحرام مثل ایمان است؟  مثل جهاد است؟ علی از همه‌ی شما برتر است. حتی اگر آل سعود، آدم خوبی بود، بر فرض! هیچ وقت خادم الحرمین بودن، توسعه‌ی مسجد الحرام و چاپ قرآن، این‌ها کار مقاومت سید حسن نصر الله را در برابر اسراییل نمی‌کند. یک موی سید حسن نصر الله به کل قبیله‌ی آل سعود می‌ارزد. نفت می‌فروشند، هواپیما می‌خرند، یمن را بمباران می‌کنند. این هم شد کار؟ مسأله‌ی ایمان و جهاد خیلی مهم است. «أَجَعَلْتُمْ سِقایَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ» این آیه‌ی قرآن است. معنای این آیه این است که عمل زده نباشید. بدون ایمان کارها سرابی بیش نیست. جسدی بی‌جان است.
شبیه این را در مکه هم داریم. در مکه حاجی‌ها در عید قربان باید قربانی کنند. سر قربانی گاهی یک حرف‌هایی می‌شد، آیه نازل شد که بابا من کاری به خون و گوشت و پوست گوسفندها ندارم، می‌خواهم ببینم، عید قربان دل می‌کنی یا دل نمی‌کنی؟ مهم این است که دل بکنی. دل می‌کنی یا نمی‌کنی؟ آیه‌اش را بخوانم؟ «لَنْ یَنالَ اللَّه‏» بعضی از شماها بلد هستید. لحم یعنی چه؟ گوشت! دم یعنی چه؟ خون! «لَنْ یَنالَ اللَّهَ لُحُومُها وَ لا دِماؤُها» (حج/37) من عید قربان می‌گویم گوسفند بکشید، کاری به گوشت و پوستش ندارم، «وَ لکِنْ یَنالُهُ التَّقْوى‏ مِنْکُمْ» می‌خواهم ببینم تو دل می‌کنی یا نه؟
شبیه این راجع به حضرت ابراهیم هم هست. خدا به ابراهیم دستور داد بچه‌ات را ذبح کن. فرمان خداست.    خواباند و چاقو را گذاشت. گفت: بردار نمی‌خواستم خون اسماعیل ریخته شود. می‌خواستم ببینم تو از بچه‌ات دل می‌کنی یا نه؟ مهم دل کندن است. یعنی غیر از پوست کار یک مغزی هم دارد.
2- راه‌های سنجش ایمان واقعی
اگر کسی ایمان نداشته باشد... ما در قرآن یک خط‌کش‌هایی داریم می‌گوید: هروقت خواستید ببینید آدم‌های خوبی هستید، خودتان را متر کنید. با این متر می‌توانید بفهمید خوب هستید یا بد. بسم الله الرحمن الرحیم،افرادی هستند یک کار خوبی می‌کنند. خانمی جلسه‌ای است. آقایی جلسه‌ای است. هیأتی است. عاشورا خرج داده است. جبهه رفته، جانباز است. استاد دانشگاه است. می‌گوید: من جزء هیأت علمی دانشگاه هستم. هرکس فکر می‌کند آدم خوبی است، من امشب چند تا آیه قرآن خواندم، خودمان را با قرآن متر کنیم. بسم الله الرحمن الرحیم، «قَدْ أَفْلَحَ‏ الْمُؤْمِنُونَ‏، الَّذِینَ هُمْ فِی صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ» (مؤمنون/1 و 2) آیا دو رکعت نماز با توجه خواندی؟ جناب آقای قرائتی، ول کن حجت الاسلام هستی یا حجت الاسلام والمسلمین هستی یا ثقه الاسلام یا بالاتر هستی یا پایین‌تر هستی. ول کن سربازی، یا سرتیپ هستی. ول کن یک ریال به فقرا دادی یا یک میلیون دادی؟ دو رکعت نماز با توجه خواندی؟ جمهوری اسلامی می‌خواهد ببیند کارنامه‌اش سفید است یا سیاه، ببیند برای نماز چه کرده است؟ بودجه‌ای که برای نماز گذاشتیم با باقی کارها مقایسه کنیم. 

درسهایی از قرآن با موضوع بهره گیری از فرصت‌های زندگی

بهره گیری از فرصت‌های زندگی

تاریخ پخش: 22/07/95
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
بیست و چند سال است توسط جمعی از فرهنگیان، قرآن دوستان، از روی درسهایی از قرآن چند تا سؤال درمی‌آورند، پایان بحث‌های درسهایی از قرآن تلویزیونی شب جمعه، این مسابقه برگزار می‌شود و به افرادی جوایزی داده می‌شود و با این کار تلویزیون را به عنوان یک کلاس که معلمش من هستم، طلبه‌ای ناچیز ولی محتوایش قرآن و روایات است، این 28 دقیقه را دل می‌دهند و کسی که دل بدهد خیلی چیز یاد می‌گیرد. من چند هزار ساعت در ماشین نشستم، چون دل ندادم هنوز رانندگی یاد نگرفتم. اگر بیست ساعت دل داده بودم الآن راننده شده بودم. این دل دادن خیلی مهم است. نسل نو به جای اینکه گوش بدهد، دل می‌دهد.
الآن از جگرفروش بپرسی مویرگ چیست؟ نمی‌داند. حال آنکه دائماً جگر پاره می‌کند و نگاهش به مویرگ است. اما این خواسته جگر را به سیخ بکشد برای مشتری. چون نخواسته بشناسد، نمی‌شناسد. نیم ساعت پای تلویزیون بخواهیم بفهمیم، خیلی چیز می‌شود یاد گرفت. من از تک تک دست اندر کاران تشکر می‌کنم. در این کار، آموزش و پرورش، خیرین و هرکسی که می‌تواند کمک کند، صدا و سیما، شهرداری، خود مردم، حساب کردیم سیصد میلیون تومان خرج سال این کار است. سیصد میلیون تقسیم بر سه میلیون بچه، در طول یک سال شاید خرج هر بچه یک تومان باشد. مسابقه از این ارزان تر روی کره‌ی زمین وجود ندارد. این هم از لطف خداست.
یک وقت من در مسجد الحرام نشسته بودم دعا می‌کردم. یک مرتبه گفتم: خدایا یک دعا یادم رفت. به من توفیق بده من ارزان‌ترین آدم‌های جمهوری اسلامی باشم. این دعای خوبی است. چون گاهی وقت‌ها افراد پولهای سنگین خرج می‌کنند، نتیجه کم است. سیصد میلیون، سه میلیون بچه نسل نو برای یک سال حساب کنید چقدر می‌شود. البته من نه پول می‌گیرم و نه پول می‌دهم. خود مسئولین این کار را می‌کنند. دست شما درد نکند.
1- برنامه امام سجاد علیه السلام در دوره خفقان بنی امیّه